سایت رسمی اسماعیل یغمایی

نیایش مهر در ایران پای گرفت و جهان را درنوردید

 زیست بوم/ در تاریک‌ترین لحظه تاریخ، آیین مهر در میان مردمی که در تمنای خورشید بودند، متولد شد. مراسم این آیین در مهرکده‌ها برپا می‌شد و آرام آرام از راه تلاقی فرهنگ‌ها بخشی از روح جهان شد و به بطن جغرافیا و ملت سرزمین‌های دیگر رفت.با وجود آنکه این آیین، ریشه‌های عمیق ایرانی دارد، کارشناسان، هنرمندان و باستان‌شناسان اروپایی بسیار بیش از ما درباره آن تحقیق‌کرده، نوشته‌ و آثار هنری خلق کرده‌اند. آنها با تولید محتوا در طی سالیان دراز این آیین دیرین را به نام میترائیسم از آن خود کرده‌ و به آن بالیدند.

اگرچه میترائیسم برآمده از آیین مهر است و ما را بیش از هر چیز یاد مسیح، سردابه‌های کلیساهای ایتالیایی و آیین‌های یونانی می‌اندازد این فقدان برآمده همواره در آثار مکتوب ایرانی هم دیده شده است. کتاب نیایش مهر در ایران برای نخستین بار نگاه ویژه‌ای داشته به ساختار پیچیده مهرکده‌ها و چگونگی راه‌ یافتن این آیین به کشورهای اروپایی.
حدود ۳۰ سال پیش اسماعیل یغمایی، باستان‌شناس پس از پیدا شدن یک پیکره یونانی، به کاوش در اطراف محل پیداشدن مجسمه پرداخت تا به بخش‌های نایافته آن دست یابد. در این جست‌وجو او به ساختار مهرکده‌ای از دوره باستان دست یافت.
مهرکده «محمدآباد» دشتستان، یگانه مهرکده شناخته شده‌ای بود که متأسفانه پس از سه فصل کاوش یکسره ویران شد. در این زمان او همچنین به کاوش در مهرکده «گوسعیدی» و بررسی مهرکده نیمه ویران «گوگاه» پرداخت.کاوش این بناها برای نخستین‌بار ما را با بخش‌هایی از اسرار آیین مهر آشنا می‌کند. این کتاب را انتشارات دادکین، انتشارات تخصصی میراث‌فرهنگی و باستان‌شناسی منتشر کرده است.

به جرأت می‌توان گفت اسماعیل یغمایی، نادر باستان‌شناس ایرانی است که در مورد این آیین و چگونگی آن در ایران کاوش و پژوهش کرده است و کتاب «نیایش مهر در ایران» که برپایه کاوش‌های باستان‌شناسی نوشته شده، حاصل این تلاش‌هاست. این کتاب تنها مرجع ایرانی است که به چگونگی آیین مهر بر پایه کاوش‌های باستان‌شناسی پرداخته است.

یافته‌های انگشت‌شمار این کاوش‌ها چون پیکره گلی گاو، هاون سنگی بر کوبیدن گیاه هوم، بخشی از یک ساغر شکسته بلورین، تکه‌ای نمک، مخزن کوچک برای تطهیر و… همه گواهی است بر چگونگی پرستش مهر در سکوهای نذورات هفتگانه. برابری بسیار مهرکده گوسعیدی با مهرکده سَن کلمنت در رم ایتالیا که در زیر این کلیسا جای دارد شگفت‌انگیز است.
دستاورد چندین فصل کاوش در محوطه محمدآباد گویای چگونگی پرستش مهر، پیشکشی نذورات و اجتماع مهرپرستان است. انتشارات دادکین اقدام به چاپ و نشر این کتاب کرد تا شاید سنگ‌بنایی باشد برای تحقیق و پژوهش‌ و کاوش بیشتر بر آیین مهر در ایران.
کتاب نیایش مهر در ایران (برپایه کاوش‌های باستان‌شناسی در مهرکده‌های دشتستان – برازجان)، ۳۵۱ صفحه با جلد گالینگور و تصاویر رنگی در آخر کتاب، از سوی انتشارات دادکین به چاپ رسیده است.

روزنامه ایران شماره 8284‏‏- پنجشنبه  30 شهریور 1402

جنگ خدایان در خاورمیانه تمامی ندارد
کسی که این لوح (یا ستون) را بردارد در جنگ یا در صلح هرگونه زخمی که در تمام زمین وجود دارد،

بادا که خدایان خانه آن پادشاه را نابود کنند؛ زیرا او به خدایان توهین کرده است و او توهین کننده است

بند یک تا سه کتیبه شکسته قلایچی از کتاب تأثیر فرهنگ آشوری بر مانناییان
خدایان بار دیگر از جنگ‌های بزرگ برآمده بودند. خدای خالدی اورارتویی‌ها پیروز شده بود یا ادد (هداد) خدای آشوری‌ها، نمی‌دانیم، اما آنها فرمان دادند نامشان روی کتیبه‌ای از سنگی نامیرا حک شود تا جهان از یاد نبرد چه خون‌ها در این سرزمین ریخته شده و پس از آن هم ریخته خواهد شد. این کتیبه، خدایان دست آخر نفرین نام‌های شد برای هر آنکه آن‌را جابه جا کند. حک کردن نفرین روی سنگ عجیب نبود؛ چراکه شرق از خیال بر می‌آید خیال‌ها اسطوره می‌شوند. اسطوره‌ها در قلب‌ها و فکرها نفوذ می‌کنند، واقعیت می‌شوند خدایان می‌دانند راهکاری آسان‌تر از نفرین برای تولید ترس فراگیر میان مردمان وجود ندارد ارواح هر پنجشنبه آخر سال به زمین می‌آیند و نفرین دامن همۀ نافرمانان را می‌گیرد مردمان زیست‌شان را در جهان بی‌رحم به خیال خدایان گره می‌زنند. این گره‌ها طناب می‌شوند حافظه جمعی را می‌بافند نفرین حتی اگر هزاران سال در کهکشان بچرخد بازهم نابود نمی‌شود؛ حتی اگر زیر خروارها خاک مدفون شود شاهدی از این حقیقت در دنیای ما در آغاز دهه ۶۰ ظهور کرد یک باستان‌شناس در زمانه آشوب به محوطه‌ای به نام قلایچی در بوکان امروزی شهری در آذربایجان غربی فرستاده شد. او داده‌هایی با خود آورد که صدای این خدایان را بار دیگر بازتاب داد، اما بلوا به راه افتاد و نفرین دامن‌گیر، کارش را شروع کرده بود.​

روزنامه پیام ما، سال نوزدهم، شماره پیاپی 2674، دوشنبه 10 مهرماه1402

فاطمه علی اصغر

در گفت وگو با ایلنا مطرح شد:

کتاب شوش اثر اسماعیل یغمایی که به دلایل مختلفی و از جمله عدم رضایت‌مندی نویسنده، پس از دو مرحله انتشار، به چاپ دوباره تن داد، با تغییراتی دوباره به موضوع کاوش‌های باستان‌شناسی در شهر پانزدهم می‌پردازد.

به گزارش خبرنگار ایلنا از خوزستان، هرچند که کتاب شوش «کاوش‌های باستان‌شناسی در شهر پانزدهم، دوره عیلام میانی» نوشته اسماعیل یغمایی در دو مرحله «نخستین بار در سال ۱۳۹۳ توسط سهامی انتشار و در مرحله دوم در سال ۱۳۹۴ دنیای اقتصاد» به چاپ رسید، اما به گفته خود اسماعیل یغمایی، بنا به دلایلی که نارضایتی از نوع چاپ مطرح شد، برای بار سوم توسط انتشارت کارنامک و با افزودن تصاویر رنگی، نقشه کاوش دوباره، اصلاحات جدید، جلد گالینگور و طرح جلد تازه و با کیفیتی درخور، با ویراستاری سمیرا ایمنی به چاپ نهایی رسید.

سمیرا ایمنی که ویراستاری و چاپ دوباره کتاب شوش را انجام داده است در گفت وگو با ایلنا می‌گوید: در دوران تحصیل در رشته مترجمی زبان انگلیسی و به منظور همکاری در تدوین کتاب‌های اسماعیل یغمایی به او مراجعه و با او همراه می‌شود و از آن زمان تاکنون بیش از ۱۹ سال از عمر این آشنایی می‌گذرد. این دیدار، زمینه‌ساز علاقه‌مندی ایمنی به باستان‌شناسی را شکل داده و مسیر مشترکی میان او و اسماعیل یغمایی ایجاد می‌شود که نتیجه آن گردآوری، همکاری، ترجمه، ویراستاری و چاپ بیش از ده‌ها جلد کتاب تاکنون بوده است.

ایمنی درخصوص چگونگی ورودش به حوزه باستان‌شناسی و نشر می‌افزاید: پس از شکل‌گیری ارتباط و همکاری مشترک با اسماعیل یغمایی و علاقه‌مندی به میراث فرهنگی، در یک تصمیم جدید، کارشناسی مترجمی زبان خارجه را نیمه تمام رها کرده و با شرکت دوباره در کنکور و کسب رتبه ۲ رشته باستان‌شناسی وارد دانشگاه سراسری شدم.

او در ادامه می‌گوید: در دوران تحصیل و به دلیل اشتغال همزمان، بعدازظهرها به همکاری خود با استاد یغمایی ادامه داده و با پایان دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد و قبولی در مقطع دکترا، شرایط به گونه‌ای پیش رفت که مجبور به کنارکشیدن از ادامه تحصیل و پذیرش کار تمام وقت شدم. برای من هرگز گرفتن مدرم ملاک نبوده و با توجه به حجم بالای فعالیت‌های کاری، این موضوع را پذیرفته بودم که خود حضور در کنار اسماعیل یغمایی و این تلاش‌های شبانه روزی، به واقع یک دانشگاه محسوب می‌شود که شاید این فرصت به ندرت برای کسی دیگر پیش بیاید.

ایمنی با تاکید بر حساسیت‌های کاری که اسماعیل یغمایی در چاپ آثار خود همواره به خرج می‌دهد، می‌افزاید: اولین کتاب مشترک ما امامزاده‌های تهران بود، به دلیل چالش‌هایی که میان ما و دفاتر انتشاراتی همواره بوده و نتیجه کار هرگز به رضایت بخشی منجر نمی‌شد و چاپ آثار به کندی پیش می‌رفت. با این حال در هر چند سال یکبار به چاپ یک کتاب و شاید هیچ بسنده کرده بودیم. در این دوران اسماعیل یغمایی بارها موضوع تاسیس یک دفتر انتشاراتی را مطرح می‌کرد. با گذشت زمان و تشدید چالش‌های نشر، شرایط به گونه‌ای پیش رفت که نیاز به داشتن یک دفتر انتشاراتی برای چاپ آثار اسماعیل یغمایی بیش از پیش احساس شد و سرانجام همین احساس نیاز منجر به تاسیس انتشارات کارنامک شد.

این ویراستار جوان درخصوص چاپ و اهمیت دوباره کتاب شوش معتقد است: آنگونه که استاد یغمایی می‌گوید، مگر در این دنیا چند نمونه شاخص و نزدیک به شوش وجود دارد. شهری با رج‌هایی از تپه‌های پست و بلند، ویرانه کاخ‌های هخامنشی، نیایشگاه‌هایی از هزاره‌های دور، خطوط درهم بافت معماری شهر پانزدهم، مسجدی ویرانه، دژ فرانسویان، شکسته ستون‌های سنگی، تکه سفالینه‌های رها شده در هر طرف که وقتی پا روی آن‌ها می‌گذاری، مانند این است که به قلب آدمی چنگ می‌زنند و تو را با خود به درازنای تاریخ می‌برند.

مدیر انتشارت کارنامک در تشریح این کتاب گفت: با توجه به کاوش‌های ۱۱ متری گریشمن در سال ۱۹۴۶ در حوالی شهر شاهی و رسیدن به لایه پانزدهم، کنارکشیدن از ادامه کندوکاو و نامگذاری آن به عنوان شهر پانزدهم «شهری از دوره سوکل‌مخ‌ها»، این کاوش بدون نتیجه و در قالب گزارش‌هایی پراکنده و نامنظم که هیچ‌گونه همخوانی باهم ندارند، کما این‌که جانشینان گیرشمن و بیشتر به بهانه لجاجت و دشمنی با او، نه‌تنها به آن نپرداختند، بلکه به گونه‌ای آن‌را رها کردند که انگار هرگز شهر پانزدهمی وجود نداشته است.

او ادامه داد: پس از انقلاب و با ورود میرعابدین کابلی و پذیرش طرح سامان بخشی، پاکسازی و به سرانجام رساندن کاوش‌های رها شده در این بخش مهم از تاریخ شوش، پس از سی و شش سال نخستین گروه ایرانی و به منظور تجربه کاوش راهی شوش و شهر پانزدهم می‌شوند که این نخستین تجربه باستان‌شناسان ایرانی برای یک کاوش دوباره است. افزون بر این، کاوش دوم در شهر پانزدهم شوش از روز ۲۵ دی ماه ۱۳۷۹ آغاز و پس از پنج هفته به پایان رسید.

این پژوهشگر ایرانی تاکید کرد: اگر ۲۳ سال پیش، اسمااعیل یغمایی با میرعابدین کابلی همراه نمی‌شد، امروز دیگر از شهر پانزدهم چیزی باقی نمانده بود. در حقیقت این کتاب گزارشی است از کوششی سخت در ویرانه‌هایی که تنها بخش‌هایی کوچک، پراکنده و از یکدیگر جدا شده از آن باقی نمانده بود. کتابی که می‌توان خستگی‌ها، نگرانی‌ها، شب‌نخوابی‌ها و عشق اسماعیل یغمایی به میراث کهن ایران را در بند بند آن دید و ساعت‌ها با او در شوش و شهر پانزدهم قدم زد.

هفت تپه (سفالینه‌های دوره‌ی عیلام میانه)، شوش (کاوش‌های باستان‌شناسی در شهر پانزدهم-دوره عیلام میانی)، چهارده‌هزار سال فرهنگ برای همیشه زیر آب رفت (بررسی‌های باستان‌شناسی ایوه و دشت‌گل)، ارگان عیلامی-ارگان اسلامی، تاریخی که زیر آب خفه شد، تنها بخشی از فعالیت‌های مشترک میان اسماعیل یغمایی و سمیرا ایمنی در حوزه تاریخ و باستان‌شنایی خوزستان است.

https://www.rokna.net/fa/tiny/news-917511

https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1384709

بی‌گمان شوش این ارزشمندترین محوطه‌‌ی باستانی ایران، در همه‌ی پهنه‌‌ی جهان خاکی، چند نمونه‌ نزدیک انگشت‌شمار بیش ندارد. بیش از همه‌‌ی باستان‌شناسان، پرفسور رومان گیرشمن فرانسوی در شوش و دوروبر آن به کندوکاو پرداخته است. شهرپانزدهم پس از این کاوش درازمدت- اما بی‌ سرانجام و بی‌‌نتیجه- با گزارش‌‌هایی پراکنده و درهم که با یک‌دیگر هم‌آهنگ نیستند و هم‌خوانی ندارند، یک‌باره رها و به حال خود گذاشته می‌شود. با گذشت سالیانی چند استاد میرعابدین کابلی سرپرست پروژه‌‌ی ملی پژوهش شوش شد. در پایان پس از سی و شش سال! ـ که خود عمری است درازـ نخستین گروه ایرانی، برای تجربه‌‌ی کاوش دوباره به شوش و شهرپانزدهم می‌آیند. این یکی از نخستین تجربه‌‌ی باستان‌شناسان ایرانی برای یک کاوش دوباره است که اسماعیل یغمایی آن‌را کاویده است.
کتاب شوش (کاوش‌های باستان‌شناسی در شهر پانزدهم دوره‌ی عیلام میانی) با عکس‌های رنگی در 263 صفحه وزیری، با جلد گالینگور توسط انتشارات کارنامک به چاپ رسیده است.

ویراستار: سمیرا ایمنی
طراح جلد: مهتا هوشمند مظفری
بازترسیم نقشه و صفحه آرایی: مهشیدایمنی

برای تهیه کتاب به صفحه‌ی اینیستاگرام انتشارات کارنامک یا صفحه‌ی اسماعیل یغمایی پیام دهید.

@esmaeil_yaghmaei

@Karnammak.publisher

در اسطوره‌هایی چند کوماری را با روایت‌های گوناگون نماد تالجو خوانده‌اند. بر پایه‌ی باور هندوها به ویژه در نپال، تالجو تجسم کالی و شکل دیگری از الهه‌ی دورگا است.
این کتاب روایت داستان دیدار نگارنده با یک کوماری در پایین دست بندر کراچی بوده وزندگی تلخ و آنچه از سه سالگی تا چهارده سالگی بر او گذشته است را بازگو می‌کند.

کتاب کوماری را انتشارات دادکین در قطع رقعی، با جلد شومیز و 151 صفحه به چاپ رسانده است.

طراح جلد: استاد اونیش امین‌الهی

برای تهیه کتاب به صفحه‌ی اینیستاگرام انتشارات دادکین یا صفحه‌ی اسماعیل یغمایی پیام دهید.

esmaeil_yaghmaei@

dadkinpublisher@

کتاب کتیبه‌ی خون داستانی است از رخدادهای کاوش در تپه‌ی قلایچی بوکان. این سنگ یادمان در 13 خط آرامی نفرین‌نامه‌ای است که به باور مردمان این روستا انگیزه‌ی خون‌ریزی‌های بسیاری بوده و پس از پیدایی نیز همچنان دردسرآفرین و خون‌ریز است.

کتاب کتیبه‌ی خون را انتشارات دادکین در قطع رقعی، با جلد شومیز و 243 صفحه به چاپ رسانده است.

طراح جلد: استاد اونیش امین‌الهی

برای تهیه کتاب به صفحه‌ی اینیستاگرام انتشارات دادکین یا صفحه‌ی اسماعیل یغمایی پیام دهید.

esmaeil_yaghmaei@

dadkinpublisher@

New book explores Portuguese fort in southern Iran

August 29, 2021 – 21:0

TEHRAN – A book authored by Iranian archaeologist Esmail Yaghmaei has recently gone out of print to turn the spotlight on a Portuguese fort, which was constructed on Iran’s Qeshm Island in the 16th century.

Furthermore, the 300-page book, entitled “Colonial Stronghold”, features archaeological excavations conducted in/around the fortress, Mehr reported on Sunday.

The stronghold was built upon the orders of Portuguese commander Alfonso de Albuquerque when his forces seized the islands in the early sixteenth century.

The Portuguese also left other military structues on the Iranian islands of Hormuz and Larak and in the port of Kong as legacies of their colonialism in the Persian Gulf.

The Persian–Portuguese war took place from 1507 to 1622 and involved the Portuguese Empire and the Kingdom of Ormus, its vassal, on one side, and the Safavid Persia (Iran) with the help of the Kingdom of England on the other side.

In 1622 when the Persians retook Hormuz and other occupied lands, the Portuguese Empire was one of the largest and most powerful empires in the world.

AFM